A.I.A.C.E.: documenti
vai alla home pagevai a: indice dei documenti codificaticonsulta la bibliografia di riferimentovai a: pagina di ricercaconsulta le risorse informatichenotizie sulle autrici
Documento precedente

1143 [ ante settembre 3]

Documento successivo

Sacramentum a Guillielmo domino Montispessulani promissum Ianuensibus et Pisanis. In nomine Domini viventis in secula (a). Ego Guillielmus domino Montispessulani iuro ad sancta Dei evangelia quod ab hac hora in antea studiose non offendam vel offendere faciam in personis vel habere populum Ianue vel populum Pise et hominibus de eorum districtu et salvabo eos et adiuvabo in toto meo districtu et adiuvabo recuperare illud habere quod abstulit comes Ianuensibus et Pisanis, nec faciam cum eo vel cum hominibus Sancti Egidi pacem aut finem vel treguam aut guerram recredutam sine parabola consulum Ianuensium et consulum Pisanorum vel maioris partis. Et si aliquo tempore me inquisierint ad guerram faciendam comiti Anfosso et hominibus Sancti Egidii , preparabo me et adiuvabo eos sine fraude (b), si Ianuenses vel Pisani venerint ad faciendam guerram; nec tollam ammodo hominibus illis (c) qui venerint Ianue et hominibus illic qui venerint Pise vel tollere faciam quicquid soliti sunt (d) in mea terrae (e), nec aliquem usum eis ab hinc ponam.Et si aliquis Ianuensium vel Pisanorum offenderit aliquem de nostris in persona vel in avere, nullum damnum faciam ceteris qui in culpa non erunt et XX soldos quos Pisani soliti sunt dare et X soldos quos Ianuenses soliti sunt dare, propter predicta (f) fecerunt hominibus Montispessulani , non tollam eis nec assensum prebebo ut tollantur has easdem securitate (g) faciam iurare filio meo qui dominus erit Montispessulani, completa etate XVcim annorum, infra XV dies post inquisicionem consulum Ianuensium vel Pisanorum aut eorum certi missi vel litteras (h).

tradizione:

Copia semplice della fine del secolo XIII, Archives Municipales de Montpellier, Mémorial des Nobles 2 Mi 77 (AA1), f. 81v-82r [B]. Di questo documento esistono altre tre copie semplici: Archivio di Stato di Genova, Libri iurium, I, Vetustior, c. 13v., dal registro del XII secolo [C]; Archivio di Stato di Genova, Libri iurium, VII, c. 13v. da C [D]; Biblioteca Universitaria di Genova, Libri iurium, I, ms. B.IX.2, c. 13v., da D [E]; Nel margine esterno di D la seguente annotazione di Iacopo Doria: Supra in V, infra, LXXXXIII.

verso:

Non è presente alcuna indicazione

osservazioni:

Si trascrive [B] segnalando le varianti significative rispetto all'edizione di [C], [D], [E] fatta nei Libri Iurium. L'esemplare di Montpellier non contiene alcuna indicazione cronologica, che si ricava invece dalle copie genovesi. Qui Ego Guillelmus è infatti preceduto dalla frase Conventus Montis Pesulani In nomine domini nostri Iesu Christi. Anno ab incarnatione eius millesimo C XLIII. Hoc fuit factum ad Lanfrancum Piper consul Ianue. Giustamente Antonella Rovere nota che il console genovese Lanfranco Pevere agisce anche nel trattato con Saint-Gilles del 3 settembre (si veda oltre: il documento n. 4): gli impegni qui espressi di non fare pace separata con Alfonso di Saint-Gilles devono dunque essere anteriori a tale data. Si deve rilevare che le differenze di contenuto tra l’esemplare di Montpellier e quelli genovesi riguardano una questione di non secondaria importanza, quale la cessione a genovesi e pisani di una base operativa nella città francese. Il fatto che questa donazione sia menzionata nelle copie italiane e non in quella francese solleva ovviamente qualche ragionevole dubbio sulla sua autenticità.

edizione:

[B] di E. Salvatori Boni Amici et vicini, pp.187-189; A. Ch. Germain, Histoire de la commune de Montpellier, II, p. 419 (senza data); Liber instrumentorum memorialium. Cartulaire des Guilhems de Montpellier, n. CCIII, pp. 348-349 (con data XII sec.); di [C], [D] ed [E] Liber Iurium Reipublicae Genuensis, I, n. 84; Codice diplomatico della Repubblica di Genova, I, n. 124; Burchielli, Studio preparatorio, pp. 141-142; I Libri Iurium della Repubblica di Genova, I, n. 68, pp. 113-114.
torna su