A.I.A.C.E.: documenti
vai alla home pagevai a: indice dei documenti codificaticonsulta la bibliografia di riferimentovai a: pagina di ricercaconsulta le risorse informatichenotizie sulle autrici
Documento precedente

1178 novembre, Grasse

Documento successivo

In nomine sancte et individue Trinitatis, amen. Cum pacis memoriam, tum propter labilem hominum mentem, tum propter brevem vitam, facile labi possibile sit, ut stabilis permaneat, litterarum notabulo duximus comendandam. Itaque nos Petrus Gascus et Gaucerandus Rolandi et Raimundus Gaioli atque Barreira, dei gratia consules Grasse, et nos similiter Malus Vicinius et Raimundus Esquirpi et R. Gralia et Raimundus Garcinus, eadem gratia anni futuri consules, facimus consulibus Pisanis et civitatis Pisane et omnibus Pisanis et omnibus personis Pisani districtus, firmam pacem, et convenimus pro nobis et omnibus hominibus nostri districtus tenere firmam pacem in personis et havere, terra et aqua, consulibus Pisanis et omnibus hominibus eorum districtus, et eos sanos et naufragos in personis et rebus per totam fortiam nostram salvare et defendere, et non offendere eos, nec offendere facere; et si (a) offensio facta fuerit de personis, infra XL dies ex quo inde reclamatio facta fuerit, convenientem vindictam facere. Si vero de rebus fuerit offensa, secundum rationem et bonum Grasse usum, iusticiam fieri faciemus, similiter infra XL dies, nisi per reclamatorem remanserit, vel causa testium vel instrumentorum; hoc intellectu ut de pena pro rebus ablatis, vel de iniuria non teneamur facere rationem, nisi sicut superius dictum est, nec ius suum amittat qui ius sibi dixerit faciendo iniuriam, vel sua auctoritate aliquid accipiendo. Promittimus etiam quod si presciverimus regem Aragon (um) vel comitem Provintie, vel eius baiulum, vel nuntium velle offendere Pisanos, cicius quam poterimus significabimus Pisanis consulibus et eos, si potuerimus, defendemus et adiuvabimus precibus et querendo mercedem, et si havere Pisanorum quod tempore pacis Grasse, vel in eorum districtu fuerit, ipse vel alius pro eo abstulerit, vel dampnificaverit, reddemus de nostro comuni et proprio, et emendabimus dampnum passis et eis quibus ablatum fuerit. De havere Pisanorum quod Grasse adductum fuerit, Grassenses solitam diricturam tollant et nemo aliam. De mercationibus et ceteris contractibus inter Pisanos et Grassenses, Grasse habitis, Pisani, si voluerint Grassenses, Grasse conveniri possunt et ad rationem cogi, hoc tamen salvo ut super illis factis que iam preterierunt, unde ratio a Pisanis contra Grassenses vel Grasse comune exigitur, videlicet ab Ildebrando Belacte et aliis Pisanis et omnibus qui cum eo erant et omnibus aliis Pisanis iudices super hoc iurare debent diffinire per rationem et bonum usum infra XL dies ex quo inde reclamatio facta fuerit. Et testes quos predicti reclamatores petierint, cogemus ad testimonium reddendum et eos iurare cogemus dicere veritatem totam, pro utraque parte, nisi, ut superius dictum est, remanserit, et quod nullum sacramentum vel ordinamentum fecerunt, quominus ita diffinire debeant; nec propter aliquod ordinamentum, vel preceptum, vel compagniam omittent ut non cognoscant, vel diffiniant per rationem vel bonum usum; et sententiam et laudamentum inde datum executioni mandabimus. Exceptis libris quat (uor) centis, usque in libr (is) quingentis melgor (iensium) si tot fuerunt, quas rex Aragonensis Pisanis auferri fecit, de quibus non teneamur facere iusticiam. Eodem habito intellectu ut de pena non exigenda et de iniuria et de iure non amittendo, sicut superius dictum est, in venturis offensis, ut inde non teneamur. Predicta vero pax et conventio debeat observari ab hodie usque in XXVI annos et sic ad sancta dei evangelia iuravimus, quod hec omnia ista, sine fraude et malo ingenio, observabimus toto tempore huius consulatus, et sequentes consules hoc idem iurare faciemus, et quod non recipient consulatum qui hoc idem non iurent, et si forte, quod absit, aliquod predictorum, ut dictum est, non fuerit observatum propterea pax non rumpatur, et id quod non fuerit observatum infra XX dies ab inquisitione inde facta emendetur.
Hec pax et conventio facta fuit in ecclesia Beate Marie, in presentia Fulconis, dei gratia Antipolitani episcopi, et Ugonis Riperti, Sicardi de Torretis, Guillelmi Longi, Guillelmi Amini, Fulco Bonifilii, et Calverie, et Isnardi Garcini, Guilielmi, Ioannis, Petri de Claromonte.(b)
Anno ab incarnatione domini nostri Iesu Christi MCLXXVIIII, mense novembri, indictione XII
Ego Bertrandus notarius consulum Grasse, mandato ipsorum consulum, hanc cartam scripsi.

tradizione:

Originale, Archivio di Stato di Pisa, Diplomatico Atti Pubblici, 1178 [A]; sul verso di mano coeva: pax Grasse; di mano del XIII secolo: pax inter consules Pisanorum et consules Grasse 1179; di mano del XIX secolo Atti pubblici 1179 novembre indizione XII.

verso:

osservazioni:

La pergamena è in buone condizioni. Quattro fori nella parte finale sono traccia di un sigillo andato perduto. All’inizio della pergamena IV rosso. Per Molard la data è il 1179, ma, come nel caso del trattato con Nizza ( n. 9), l’indizione non corrisponde. A Grasse sembra vigere quindi lo stile dell’incarnazione secondo l’uso pisano. Si veda in proposito anche il documento n. 23.

edizione:

Di E. Salvatori Boni Amici et vicini, pp.203-205; L.A. Muratori, Antiquitates Italicae medi aevii, IV, coll. 345-346; Molard, Documents sur le midi, pp. 74-76; Pecchiai, Relazioni fra Pisa e città liguri e provenzali, p. 281; Benedetti, Le pergamene, n. 53; de Fino, Studio preparatorio, n. 49, pp. 175-178; trascrizione manoscritta L. Navarretti, Memorie Pisane, I, n. 25; regesto: Tronci, Annali Pisani, I, p. 358.
torna su